အိ … ဖျါလၢ နအ့ၣ်ထၢၣ်နဲးအသန့ထံးန့ၣ်အိၣ်လီၢ်လံၤဝဲလံ.
မ်ပကမၤသီထီၣ်နအ့ၣ်ထၢၣ်နဲးအသန့ထံး အဃိဒီး နစူးကါပှာ်ယဲၤသန့လၢအချ့ဒီးဘံၣ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
ခိၣ်ရိၣ်နၣ်ဘဲရၢး (COVID-19) တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးအလီၢ်ခၢၣ်သး
ပအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤလၢနကမၤလိနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃး ခိၣ်ရိၣ်နၣ်ဘဲရၢး (COVID-19) အဂ့ၢ်ဒ်သိးနဒီသဒၢလီၤနနီၢ်ကစၢ်ဒီးပှၤလၢနခိၣ်ဃၢၤတဖၣ်ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပကဒုးသ့ၣ်ညါနၤတၢ်ဂ့ၢ်အသီတဖၣ်လၢတၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကသံၣ်ဆဲးဒီသဒၢ, တၢ်မၤကွၢ်သး, တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ပှၤရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤတၢ်ဖိဒီးအဂၤတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးနတၢ်ထုးထီၣ်တၢ်အပှ့ၤကလံၤလၢနီၢ်ကစၢ်စ့ထၢၣ်ပူၤဒီးတၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ်အဂ့ၢ်, ဆဲးလီၤမံၤဖဲနဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤအစရီပူၤ မ့တမ့ၢ် ကိးလီတဲစိနီၣ်ဂံၢ်လၢအအိၣ်ဖဲနကရၢဖိ ID ခးက့အလိၤတက့ၢ်.
ပျဲပမၤစၢၤနၤလၢတၢ်ဒီသဒၢစၢၤနၤဒီးပှၤလၢအဘၣ်ထွဲဒီးနၤတဂၤဂၤအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တက့ၢ်.
စူးကါ ပတၢ်ဃုကွၢ်ကသံၣ်ဒီသဒၢ လၢကဃုကွၢ်စၢၤနၤ ကသံၣ်ဒီသဒၢအလီၢ် လၢဘူးဒီးနၤတက့ၢ်ႋ COVID-19 ကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ် လၢ FDA ဟ့ၣ်ခွဲးစိကမီၤ န့ၣ် နမၤန့ၢ်ဘၣ်အီၤသ့လၢတဘၣ်လၢာ်ဒီးအဘူးလဲ လၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကမျၢၢ်ဆူၣ်ချ့ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူဆၢကတီၢ် န့ၣ်လီၤႋ
တၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကွၢ်ထွဲပှၤဆါခီဖျိပှာ်ယဲၤ အဃိန့ၣ် နကတိၤဘၣ်တၢ်ဒီး ကသံၣ်သရၣ်လၢပှာ်ယဲၤဖီခိၣ် 24/7 လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲအဆိအချ့ဂီၢ် သ့၀ဲ ဒ်အမ့ၢ် ခ့ခါတိးကွ့တၢ်ဘၣ်သမုာ် တၢ်တဘၣ်လိာ်ဒီးသွံၣ်ထံ မဲာ်ချံထီၣ်ဂီၤ ဒီးအဂုၤဂၤ န့ၣ်လီၤႋ တၢ်ဒိးကွၢ်သးလၢ တၢ်ကွၢ်ထွဲအဆိအချ့ အဂီၢ် သ့၀ဲဒၣ်လၢ ပပှၤမၤသကိးတၢ်တဖၣ်လၢလိၣ်ဘၣ်စူးကါ တၢ်ဒိးကွၢ်သးအယံၤခီဖျိပှာ်ယဲၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး Teladoc, American Well, Doctor On Demand (ကသံၣ်သရၣ်ဖဲတၢ်လိၣ်ဘၣ်အခါ) ဒီးအဂုၤဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႋ
မ့မ့ၢ်လၢ Medicare တၢ်န့ၢ်ဘျုး ဒီး Medicaid ကရၢဖိတဖၣ်အဂီၢ် နဆဲးစူးကါဘၣ် န တၢ်ကွၢ်ထွဲပှၤဆါခီဖျိပှာ်ယဲၤ အတၢ်န့ၢ်ဘျုးဟ့ၣ်ထီၣ်သး ခီဖျိ ပပှၤမၤသကိးတၢ်တဖၣ်လၢလိၣ်ဘၣ်စူးကါ တၢ်ဒိးကွၢ်သးအယံၤခီဖျိပှာ်ယဲၤ တဂၤဂၤလၢတဘၣ်လၢာ်တၢ်ဟ့ၣ်သကိးတၢ်ဘူးတၢ်လဲ န့ၣ်လီၤႋ
တၢ်တဟံးန့ၢ်မူဒါ
တၢ်န့ၢ်ဘျုး လၢတၢ်ပာ်ဖျါအဂ့ၢ် လၢပှာ်ယဲၤသန့အံၤ တဲဖျါ၀ဲဒၣ်လၢ ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်ဒီး UnitedHealthcare ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကျဲသနူ တၢ်န့ၢ်ဘျုးအဂုၤဂၤ အိၣ်လၢကီၢ်စဲၣ်တနီၤနီၤ ဒီးအိၣ်လၢတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတနီၤနီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႋ
ကဘျံးပၤအံၤ ပာ်ဖျါ၀ဲဒၣ်တၢ်န့ၢ်ဘျုးလၢပဟ့ၣ်ဘၣ်ကရၢဖိကိးဂၤဒဲး လၢကီၢ်စဲၣ်ခဲလၢာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႋ အဝဲသ့ၣ်ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီးဖဲၣ်ဒရၢၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်အတၢ်လိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၢ်ဘျုးအါထီၣ်တဖၣ်ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကအိၣ်ဝဲဖဲကီၢ်စဲၣ်တနီၤနီၤအပူၤဒီးဖဲတၢ်တိာ်ကျဲၤတနီၤနီၤအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ပဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်လၢတၢ်ကစူးကါဝဲဖဲပတၢ်ဖိတၢ်လံၤတနီၤနီၤအဂီၢ်ဖဲဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်ကျၢၢ်တံၢ်ဒီးကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီတလဲသ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဂုၤဂၤ ဆဲးကျၢနစရီအပှၤခၢၣ်စး မ့တမ့ၢ် ကိးလီတဲစိနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်လၢနကရၢဖိ ID ခးတက့ၢ်ႋ
တၢ်ဘျးစဲအံၤန့ၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲးဟံးန့ၢ်စူးကါသ့အဃိ နဟံးန့ၢ်တၢ်ကစီၣ်ဂ့ၢ်ကျိၤလၢ ပှၤသၢဖုတဖုပှာ်ဘျးစဲသ့န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘျးစဲအံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အီၤထဲလၢ တၢ်ဖံးမၤညီညီကသ့အဂီၢ် ဒီးတမ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ပှၤသၢဖုတဖုပှာ်ဘျးစဲအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ် မ့တမ့ၢ်ပနံာ် မ့တမ့ၢ်တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤတဖၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ဃာ်လၢပှာ်ဘျးစဲဝဲန့ၣ်အပူၤန့ၣ်ဘၣ်. ပမူဒါတအိၣ် လၢပနံာ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ်တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤတဖၣ် လၢတၢ်ဟ့ၣ်ဃာ် မ့တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်လၢ ပှာ်ဘျးစဲလၢအဘျးစဲဃာ် မ့တမ့ၢ် ကယဲၢ်တၢ်ဘျးစဲခဲလၢာ် လၢပှာ်ဘျးစဲလၢအဘျးစဲဃာ်ဘၣ်. ပတဆၢထၢၣ်ခၢၣ်စး ဘၣ်ဃးဒီးပနံာ်တဖာ် မ့တမ့ၢ်တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤတဖၣ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်အီၤ မ့တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ မ့တမ့ၢ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢပှာ်ဘျးစဲဒ်န့ၣ်တဖၣ်အလိၤဘၣ်.